Toplumsal mı bireysel mi..?

Bu başlık altında aklıma gelenler, “toplum için sanat mı?” yoksa “sanat için sanat mı?” tartışmasını düşündürüyor. Toplum için sanat düsturu Marksist anlayışın bir ürünü olarak ele alınıp değerlendirilebilir. Sanat için sanatsa sanatın kendi terminolojisi üzerinden bir açıklamayı beraberinde getirmekte. İlkinde içerikten forma varmak geçerli iken, ikincisinde formdan içeriğe varmak geçerlidir. Görsel sanatlar için ikincisi meseleyi açıklar. Ben de bu ikinciden yana tavrını alan bir sanat düşüncesi üretenim. Yani herşeyi kendi terminolojisi içinde değerlendirerek, o şeylerin bütüncüllüğünde bir toplumsallığa ulaşılabileceğinden tarafım. Bireysel sürecini sağlıklı bir şekilde tamamlayan, toplumsal için de ciddi bir adım atmış olur. Buna inanırım özetle. Bireysel tamlıklarla sağlıklı bir toplumsallığa varılabilir. Yoksa ben toplumcuyum ya da bireyciğim demekle olmaz bu işler. Buraya kadar dillendirdiğim nedenlerden ötürü Marksizm bir sanat veya estetik kuramı üretememiştir. Çünkü sanatı alt ve üst yapı ayrımına tabi tutmuş, bir üst yapı kurumu olarak sanatı alt yapının gereği olan iktisata bağıntılamıştır. Buradan da yaratıcı sanat adına hiç bir çıkış elde edilememiştir. İktisadi anlamda dengenin, kısaca eşitliğin toplum katmanlarında sağlanması, yaratıcılığı körükleyecek enerjiyi yaratamamış, tersine o enerjiyi emip, yok etmiştir.

Foto: Hilma af Klint