Cattelan...

Bir muzu bir düzleme bantlama ve daha sonra da nasıl korunacağının rehberini verme. Bu iş, içi boşalan sanatın ve böyle bir sanat karşısında cehaletle hareket eden sanat izleyicisinin durumuna bir tepki olarak yorumlanabilir.

Cattelan'ın yaptığını iyi okumak gerek: Birincisi bu yapılanın benzerlerini, henüz sanat bu kadar freni boşalmış bir araba gibi yokuş aşağı yuvarlanmazken, 1960'lı yıllarda gene bir başka İtalyan kökenli Arte Povera tavrının bazı sanatçıları tarafından ortaya konmuştu (Bu Arte Povera'yı anlamak çok değerlidir!). Giovanni Anselmo bunlardan biridir. 1961'de de bir başka İtalyan sanatçı Piero Manzoni bu kez dışkısını konservelemişti. Cattelan'ın buradaki tavrı sanatın geldiği noktaya bir eleştiridir bence. Doğadan kopan, gerçek inancını kaybetmiş, iyice metalaşmış kitlelere, özellikle de bunun şımarık olup da yoldan çıkanlarına bir tepkidir. 60'lı yıllarda boş bir galeri ve onla bunla doldurulmuş bir dolu galeri de sanat eseri olarak sunulmuştu hatırlanacağı üzere. 60'lı yıllar sanatın ilerici şekilde irdelendiği ülkelerde çok şeyin gerçekleştirildiği bir zaman dilimidir ve o yıllar sanatın tarihi geçmişiyle birlikte çok iyi okunmalıdır.

Giovanni Anselmo, 1968

Cattelan'ın yaptığı işle, dıştan kaba bir görmeyle insan bunları söylüyor bir an. 1961'de Manzoni ne düşünmüşse, bence Cattelan da o düşünceye aynen katılmakla birlikte, konserve edilmiş bir dışkı olan sanat eserinin konserveden çıkartılarak bugün dünyada nasıl da bir sıva haline getirildiğine dikkat çekmek istemiştir kanısındayım.

Sanat, şaka, gösteriş gibi unsurların birbirine karıştığı, hatta ötesinde bunları da aşarak geri dönülmez bir yola insanlık sayesinde girdiğinin tartışmalarından birini başlatmak istemiştir bence Cattelan. Açtığı bu tartışmayı iyi okumak gerekiyor ve bunun için de sanat-yaratıcı sanat ayrımını sanatın tarihinde yapabilen kimseler onun ne dediğini ancak anlayabilecek, gerisi uykusuna kaldığı yerden devam edecektir. İşin tam da bu noktasıdır önemli olan; unutmayalım...

Bu arada Sinan Mansuroğlu'nun kaleme aldığı İzlekler Yayınları tarafından yayınlanan "Sanat 1" isimli kitapta yer alan Cattelan yazısını da okumanızı tavsiye ederim. Tabi bugün sanat meselesini anlamak için, benim sanat eleştirisi ve sanat filozofisi anlayışımı net bir sonuca götürdüğüm "Bütünsel Sanat Algısı ve Bugün Sanat" kitabını da mutlaka zihinsel tartışmanıza dahil etmenizi zaten önermiştim...